Đại dịch Covid-19 đã cho chúng ta thấy mọi thứ có thể thay đổi nhanh như thế nào và cơ sở hạ tầng kỹ thuật số quan trọng như thế nào đối với xã hội. 5G đang bước vào một giai đoạn mới, nơi không chỉ người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi từ các ứng dụng mới mà cả các doanh nghiệp và ngành công nghiệp sẽ tận dụng các khả năng mới. 5G sẽ tiếp tục phát triển và đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống của chúng ta.
182 mạng 5G thương mại đã được triển khai trên toàn thế giới
Theo bản cập nhật mới nhất từ Hiệp hội các nhà cung cấp di động toàn cầu (GSA) cho biết, tính đến cuối tháng 10/2021 trên toàn thế giới đã có tổng cộng 469 nhà khai thác di động tại 140 quốc gia/vùng lãnh thổ đã đầu tư vào 5G, thông qua các cuộc thử nghiệm, mua lại giấy phép hay lên kế hoạch hoặc đã triển khai trong thực tế, trong đó có 182 nhà khai thác di động tại 73 quốc gia/vùng lãnh thổ triển khai mạng 5G thương mại.
Mạng 5G với kiến trúc độc lập (5G SA: 5G Stand-Alone) cũng được sự quan tâm của nhiều nhà khai thác di động trên thế giới, theo đó 97 nhà khai thác di động được xác định đang đầu tư vào mạng 5G SA, trong đó có 20 nhà khai thác di động đã triển khai mạng 5G SA thương mại.
Thuê bao 5G sẽ đạt 4,4 tỷ vào năm 2027
Theo báo cáo của Ericsson, thuê bao di động 5G trên toàn cầu đã tăng thêm 98 triệu trong quý 3/2021 và đạt khoảng 570 triệu. Đến cuối năm 2021, Ericsson dự báo số thuê bao di động 5G trên toàn cầu sẽ đạt hơn 660 triệu. Sự tăng trưởng mạnh thuê bao 5G trong thời gian qua chủ yếu nhờ vào sự phát triển nhanh chóng số thuê bao ở thị trường Trung Quốc và khu vực Bắc Mỹ.
Báo cáo của Ericsson cho thấy, hiện nay khu vực Đông Bắc Á có mức thâm nhập thuê bao 5G cao nhất, tiếp theo là khu vực Bắc Mỹ; Các quốc gia thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh và Tây Âu. Vào năm 2027, khu vực Bắc Mỹ sẽ có mức thâm nhập 5G đạt 90%.
Số lượng thuê bao 5G dự kiến sẽ tăng nhanh hơn 4G và đạt 1 tỷ thuê bao sớm hơn 2 năm so với sự tăng trưởng thuê bao 4G trước đó. Báo cáo nhận định, các yếu tố chính tạo nên sự tăng trưởng nhanh chóng thuê bao 5G bao gồm sự sẵn có thiết bị 5G từ một số nhà cung cấp và giá của thiết bị 5G giảm nhanh hơn so với thiết bị 4G, cũng như sự tăng trưởng nhanh số lượng thuê bao 5G ở thị trường Trung Quốc.
Đến cuối năm 2027, Ericsson dự báo có 4,4 tỷ thuê bao 5G trên toàn cầu, chiếm 49% tổng số thuê bao di động. 5G sẽ trở thành công nghệ truy cập di động chiếm ưu thế về thuê bao vào năm 2027.
Trong khi đó, dữ liệu của Ericsson cho thấy, trong quý 3/2021, thuê bao di động 4G đã tăng thêm khoảng 48 triệu và đạt tổng cộng hơn 4,6 tỷ trên phạm vi toàn cầu. Dự báo số thuê bao di động 4G sẽ đạt đỉnh vào quý 4/2021 với 4,7 tỷ, sau đó sẽ giảm xuống khoảng 3,3 tỷ vào cuối năm 2027 khi số thuê bao 4G chuyển dần sang 5G.
Báo cáo của Ericsson cũng cho thấy, trong quý 3/2021, trên toàn cầu số thuê bao di động 3G giảm 45 triệu, thuê bao GSM / EDGE giảm 43 triệu và các công nghệ khác (CDMA 2000 EVDO, TD-SCDMA và Mobile WiMAX) giảm khoảng 5 triệu.
Theo Ericsson, thuê bao băng rộng di động đang thống trị thuê bao di động. Hiện nay trên toàn cầu có khoảng 8,1 tỷ thuê bao di động và dự báo con số này sẽ tăng lên khoảng 8,9 tỷ vào cuối năm 2027, trong đó 92% sẽ là thuê bao băng rộng di động. Số thuê bao di động duy nhất sẽ tăng từ 6 tỷ trong quý 3/2021 lên 6,7 tỷ vào cuối giai đoạn dự báo.
Số thuê bao sử dụng điện thoại thông minh tiếp tục tăng lên. Vào cuối năm 2021, Ericsson ước tính rằng sẽ có 6,3 tỷ, chiếm khoảng 77% tổng số thuê bao di động. Đến cuối năm 2027, con số này sẽ đạt 7,7 tỷ, chiếm khoảng 86% tổng số thuê bao di động.
Thuê bao băng rộng cố định dự kiến sẽ có mức tăng trưởng hàng năm khoảng 4% cho đến năm 2027. Kết nối truy cập vô tuyến cố định (FWA: Fixed Wireless Access) được dự đoán sẽ có sự tăng trưởng mạnh mẽ, với mức tăng trưởng hàng năm đạt 17% cho đến năm 2027. Thuê bao sử dụng máy tính cá nhân và máy tính bảng dự kiến sẽ có mức tăng trưởng vừa phải, đạt khoảng 540 triệu vào năm 2027.
Thuê bao di động 5G sẽ là xu hướng chủ đạo ở tất cả các khu vực trên thế giới vào năm 2027
Khu vực Châu Phi cận Sahara
Ở khu vực Châu Phi cận Sahara, sự thâm nhập di động thấp hơn mức trung bình toàn cầu và thuê bao di động sẽ tiếp tục tăng lên thêm 25% trong giai đoạn dự báo. Đến cuối năm 2021, số thuê bao di động 4G sẽ chiếm gần 20% tổng số thuê bao di động trong khu vực.
Trong giai đoạn dự báo, tổng số thuê bao băng rộng di động (bao gồm các công nghệ truy cập vô tuyến HSPA (3G), LTE (4G), 5G, CDMA2000 EV-DO, TD-SCDMA và Mobile WiMAX) dự báo sẽ tăng lên, đạt 78% tổng số thuê bao di động.
Dự báo cho thấy, thuê bao di động 4G và 5G sẽ tiếp tục tăng lên trong 6 năm tới, trong đó công nghệ HSPA vẫn là công nghệ thống trị thị trường, chiếm 40% thị phần vào năm 2027.
Các yếu tố được cho là đang thúc đẩy sự phát triển của thuê bao băng rộng di động trong khu vực này là sự trẻ hóa dân số, kỹ năng sử dụng các thiết bị kỹ thuật số của người dân tăng lên và ngày càng có nhiều mẫu điện thoại thông minh giá rẻ ra đời. Đến cuối năm 2027, số thuê bao di động 5G ước đạt 10% tổng số thuê bao di động trong khu vực.
Khu vực Trung Đông và Bắc Phi
Ở khu vực Trung Đông và Bắc Phi, Ericsson dự báo có khoảng 37% thuê bao di động 4G vào cuối năm 2021. Khu vực này được dự báo sẽ có mức tăng trưởng thuê bao băng rộng di động khá tốt trong khoảng thời gian dự báo. Theo đó, đến năm 2027, sẽ có 81% thuê bao băng rộng di động; trong đó 4G là công nghệ thống trị thị trường, chiếm 45% thuê bao vào thời điểm đó.
Dự báo cho thấy, số thuê bao 4G ở khu vực này sẽ đạt đỉnh vào năm 2026, chiếm 50% tổng số thuê bao di động và sau đó giảm dần do người dùng chuyển dần sang 5G. Đến năm 2027, số thuê bao di động 5G sẽ đạt gần 210 triệu, chiếm 25% tổng số thuê bao di động trong khu vực.
Khu vực các quốc gia thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC)
Các quốc gia trong khu vực GCC (một phần của khu vực Trung Đông và Bắc Phi) là một trong số các thị trường CNTT-TT tiên tiến nhất trên thế giới, dự báo sẽ có 91% thuê bao di động băng rộng vào cuối năm 2021 và con số này ước đạt 96% vào năm 2027. 4G vẫn là công nghệ thống trị, chiếm khoảng 80% thuê bao di động trong khu vực vào cuối năm 2021.
Tuy nhiên, với việc áp dụng 5G tăng nhanh trong giai đoạn dự báo, phần lớn các thuê bao di động trong khu vực này được kỳ vọng sẽ là 5G, với hơn 65 triệu thuê bao vào năm 2027, chiếm 80% tổng số thuê bao di động.
Ấn Độ
Tại Ấn Độ, 4G dự kiến vẫn là công nghệ thống trị vào năm 2027, tuy nhiên thuê bao 4G được dự báo sẽ giảm từ 790 triệu trong năm 2021 xuống còn 710 triệu vào năm 2027, tương ứng với mức giảm trung bình hàng năm khoảng 2%. Do đó, thuê bao 4G được dự báo sẽ giảm từ 68% trong năm 2021 xuống còn 55% vào năm 2027 khi người dùng di động chuyển dần sang 5G.
Theo dự báo của Ericsson, thuê bao 5G sẽ chiếm khoảng 39% thuê bao di động tại Ấn Độ vào cuối năm 2027, ước đạt khoảng 500 triệu thuê bao. Số lượng thuê bao di động sử dụng điện thoại thông minh dự kiến đạt 810 triệu vào cuối năm 2021 và tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 7%, lên đến hơn 1,2 tỷ vào năm 2027.
Thuê bao di động sử dụng điện thoại thông minh chiếm 70% tổng số thuê bao di động vào năm 2021 và dự kiến chiếm khoảng 94% vào năm 2027, điều này được thúc đẩy bởi nhu cầu người dùng điện thoại thông minh tăng lên nhanh chóng ở Ấn Độ trong giai đoạn dự báo.
Khu vực Trung và Đông Âu
Ở khu vực Trung và Đông Âu, 4G vẫn là công nghệ thống trị, dự kiến chiếm 61% tổng số thuê bao di động trong khu vực vào cuối năm 2021. Dự báo đến năm 2027, 4G vẫn là công nghệ chiếm ưu thế và dự kiến sẽ chiếm 59% số thuê bao di động, trong khi thuê bao 5G được dự báo sẽ chiếm 41%.
Trong giai đoạn dự báo, thuê bao di động sử dụng công nghệ W-CDMA / HSPA sẽ có sự sụt giảm đáng kể, từ 32% vào cuối năm 2021 xuống gần như bằng 0% vào năm 2027, khi người dùng di động chuyển sang sử dụng công nghệ 4G và 5G.
Đến nay, có khoảng 25 mạng di động 5G đã được triển khai thương mại trên toàn khu vực.
Khu vực Châu Mỹ La-tinh
Ở khu vực Châu Mỹ La-tinh, 4G hiện vẫn là công nghệ truy cập vô tuyến chiếm ưu thế, với 66% thuê bao di động sử dụng công nghệ này vào cuối năm 2021 và dự báo sẽ giảm xuống còn 39% vào năm 2027. Số thuê bao di động dựa trên công nghệ WCDMA/HSPA sẽ giảm ổn định trong thời gian tới, giảm từ 24% vào cuối năm 2021 xuống còn 11% vào năm 2027, khi người dùng chuyển dần sang 4G và 5G.
Việc triển khai 5G thương mại ở khu vực này đang được các quốc gia thúc đẩy, trong giai đoạn đầu đã có 10 quốc gia triển khai thương mại 5G, bao gồm cả Colombia, Brazil, Peru và Puerto Rico. Dự báo đến cuối năm 2027, thuê bao 5G sẽ chiếm 44% tổng số thuê bao di động trong khu vực và trở thành công nghệ thống trị vào thời điểm đó.
Khu vực Đông Nam Á và Châu Đại Dương
Thuê bao di động trong khu vực này hiện đã vượt quá 1,1 tỷ, trong đó Indonesia là quốc gia đứng thứ hai trên thế giới về số thuê bao tăng thêm trong quý 3/2021. Số thuê bao 5G dự kiến đạt gần 15 triệu thuê bao vào cuối năm 2021. Dự báo của Ericsson cho thấy, số lượng thuê bao 5G sẽ tăng mạnh trong vài năm tới và đạt khoảng 560 triệu thuê bao vào năm 2027.
Các thành tựu quan trọng trong công nghệ 5G tiếp tục được thúc đẩy tại khu vực này. Ở Úc, các nhà khai thác di động đang thử nghiệm mạng 5G hoạt động trong băng tần cao (băng mmWave), cho tốc độ lên tới hơn 5Gbps. Về mặt thương mại, mạng 5G hoạt động trong băng tần mmWave đã bắt đầu được triển khai ở một số khu vực nhất định trên toàn nước Úc trong các băng tần khác nhau.
Ở Singapore, một trong những mạng 5G dựa trên kiến trúc độc lập (5G SA) đầu tiên trên thế giới đã được triển khai, mở ra các khả năng để phát triển các trường hợp sử dụng 5G mới.
Trong khi đó, Malaysia đang theo đuổi một cách tiếp cận khác trong việc triển khai 5G. Không giống như cách triển khai các mạng 4G hiện có, Malaysia đang phân bổ phổ tần số 5G cho một tổ chức có mục đích đặc thù thuộc sở hữu của chính phủ để xây dựng và quản lý mạng 5G quốc gia. Các nhà cung cấp dịch vụ di động sau đó sẽ có thể khai thác mạng thông qua các thỏa thuận bán buôn để cung cấp các dịch vụ 5G. Malaysia dự kiến sẽ cung cấp các dịch vụ 5G thương mại vào cuối năm 2021 tại một số thành phố.
Khu vực Đông Bắc Á
Ở khu vực Đông Bắc Á, các nhà cung cấp dịch vụ di động tiếp tục đầu tư vào việc triển khai mạng 5G để thúc đẩy tăng trưởng thuê bao 5G. Một nhiệm vụ trọng tâm hiện nay đối với các nhà cung cấp dịch vụ tại các quốc gia trong khu vực này là cải thiện vùng phủ sóng trên toàn quốc.
Trong khi đó, sự tăng trưởng nhanh chóng của các thuê bao 5G, được hỗ trợ bởi số lượng ngày càng tăng của các mẫu thiết bị 5G có sẵn, đã có tác động tích cực đến hiệu quả tài chính của các nhà cung cấp dịch vụ. Các nhà cung cấp dịch vụ lớn tại các thị trường 5G hàng đầu, chẳng hạn như Trung Quốc và Hàn Quốc, đã báo cáo tác động tích cực của thuê bao 5G đối với doanh thu dịch vụ di động và doanh thu trung bình trên thuê bao (ARPU) trong năm 2021.
Theo dự báo của Ericsson, vào cuối giai đoạn dự báo, khu vực này sẽ có hơn 1,6 tỷ thuê bao 5G, tương đương với tỷ lệ thâm nhập thuê bao 5G là 65% và trở thành khu vực có số lượng thuê bao 5G lớn nhất thế giới.
Khu vực Tây Âu
Ở khu vực Tây Âu, 4G hiện vẫn là công nghệ chiếm ưu thế, dự báo chiếm 80% tổng số thuê bao di động vào cuối năm 2021. Tuy nhiên, thuê bao di động sử dụng công nghệ này được dự báo sẽ giảm xuống còn 16% và thuê bao di động sử dụng công nghệ WCDMA / HSPA sẽ giảm xuống gần bằng 0% vào năm 2027 khi người dùng chuyển sang 5G.
Khoảng 60 nhà cung cấp dịch vụ di động đã triển khai 5G thương mại trên toàn khu vực. Thuê bao di động 5G dự kiến sẽ chiếm 83% tổng số thuê bao di động trong khu vực vào cuối năm 2027.
Khu vực Bắc Mỹ
Ở khu vực Bắc Mỹ, việc thương mại hóa 5G đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng. Các nhà cung cấp dịch vụ di động đã tung ra các dịch vụ 5G thương mại, tập trung vào các dịch vụ băng rộng di động và truy cập vô tuyến cố định (FWA).
Việc bổ sung phổ tần số trong băng tần C sẽ giúp cho các nhà cung cấp dịch vụ di động đảm bảo ổn định cho các trải nghiệm của người dùng 5G. FWA sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xóa bỏ khoảng cách số ở những khu vực mà đại dịch Covid-19 đã bộc lộ những khoảng trống lớn như trong lĩnh vực giáo dục, làm việc từ xa và các doanh nghiệp nhỏ.
Đến năm 2027, số thuê bao di động 5G dự kiến sẽ đạt hơn 410 triệu và chiếm 90% số thuê bao di động trong khu vực.
Mạng 5G sẽ phủ sóng 75% dân số thế giới vào năm 2027
Công nghệ 4G đã phủ sóng 80% dân số toàn cầu vào cuối năm 2020 và con số này được dự báo sẽ tăng lên khoảng 95% vào năm 2027. Mạng 4G đang phát triển để cung cấp thêm dung lượng mạng cũng như tốc độ dữ liệu nhanh hơn cho người dùng di động.
Theo số liệu của Ericsson, trên toàn thế giới hiện có 796 mạng 4G thương mại đã được triển khai, trong đó có 336 mạng đã được nâng cấp lên LTE-Advanced và 47 mạng LTE tốc độ gigabit (Gigabit LTE) đã được thương mại hóa.
Trong khi đó, việc xây dựng các mạng 5G đang được các quốc gia thúc đẩy một cách nhanh chóng. Theo ước tính của Ericsson thì mạng 5G sẽ phủ sóng hơn 2 tỷ người trên thế giới vào cuối của năm 2021.
Đến cuối năm 2027, 5G sẽ phủ sóng khoảng 75% dân số thế giới. 5G được kỳ vọng sẽ trở thành công nghệ di động được triển khai nhanh nhất trong lịch sử.
Mạng 5G sẽ mang 62% tổng lưu lượng dữ liệu di động trên toàn cầu vào năm 2027
Tổng lưu lượng dữ liệu di động toàn cầu, không bao gồm lưu lượng được tạo ra từ FWA ước tính đạt khoảng 65 Exabytes (EB) (1 EB = 1 tỷ gigabyte) mỗi tháng vào cuối năm 2021 và dự kiến sẽ tăng lên 288EB mỗi tháng vào năm 2027.
Nếu tính cả lưu lượng truy cập FWA, tổng lưu lượng mạng di động khoảng 80EB mỗi tháng vào cuối năm 2021 và tăng lên 370EB mỗi tháng vào cuối năm 2027.
Mức sử dụng trung bình toàn cầu hàng tháng cho mỗi điện thoại thông minh sẽ đạt 11,4GB vào cuối năm 2021 và được dự báo sẽ đạt 41GB vào cuối năm 2027.
Điện thoại thông minh tiếp tục là tâm điểm của sự phát triển này khi chúng tạo ra hầu hết lưu lượng dữ liệu di động hiện nay, với khoảng 97% và dự báo sẽ tiếp tục tăng trong suốt thời kỳ dự báo.
Hiện tại, lưu lượng video được ước tính chiếm 69% của tổng lưu lượng dữ liệu di động, dự báo sẽ tăng lên 79% vào năm 2027.
Các thị trường đông dân ra mắt 5G sớm có khả năng dẫn đầu về mức tăng trưởng lưu lượng truy cập trong suốt thời gian dự báo. Đến năm 2027, Ericsson dự báo các mạng 5G sẽ mang 62% tổng lưu lượng dữ liệu di động trên toàn cầu.
Tăng trưởng lưu lượng truy cập có thể thay đổi đáng kể theo từng năm và giữa các quốc gia khác nhau, điều này phụ thuộc vào động lực thị trường của từng thời kỳ và từng quốc gia. Trên toàn cầu, sự phát triển lưu lượng dữ liệu di động trên mỗi điện thoại thông minh có được là nhờ vào ba động lực chính: (1) cải thiện khả năng của thiết bị; (2) sự phát triển các nội dung nặng về dữ liệu và (3) tiêu thụ nhiều dữ liệu hơn do hiệu suất của các mạng đã triển khai tiếp tục được cải thiện.
Báo cáo của Ericsson cho thấy, lưu lượng dữ liệu di động đã tăng gần 300 lần trong giai đoạn 2011-2021, sự gia tăng lưu lượng này chủ yếu được thúc đẩy bởi điện thoại thông minh và phát trực tuyến video. Cụ thể, trong quý 3/2021, lưu lượng dữ liệu di động đã tăng 42% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm khoảng 78 EB, bao gồm cả lưu lượng được tạo ra bởi các dịch vụ FWA. Chỉ trong quý 3/2021, lưu lượng dữ liệu di động nhiều hơn tất cả lưu lượng truy cập di động từng được tạo ra cho đến cuối năm 2016.
Tài liệu tham khảo
[1]. Ericsson Mobility Report – November 2021
[2]. 5G Market Snapshot: Executive Summary November 2021
[3]. https://www.rcrwireless.com/20211130/5g/5g-will-be-mainstream-in-2027-ericsson-mobility-report